๑. สภาพแวดล้อมและบริบท
โรงเรียนดอนเปล้าศึกษา เป็นโรงเรียนขนาดเล็ก ตั้งอยู่ที่บ้านดอนเปล้าพัฒนา หมู่ที่ ๗ ตำบลรังงาม อำเภอเนินสง่า จังหวัดชัยภูมิ รหัสไปรษณีย์ ๓๖๑๓๐ ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๖ มีเนื้อที่ ๙ ไร่เศษ มีหมู่บ้านที่อยู่ในเขตบริการของโรงเรียน จำนวน ๑ หมู่บ้าน เป็นชุมชนชนบท อยู่ห่างจากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาชัยภูมิ เขต ๓ ประมาณ ๓๐ กิโลเมตรและห่างจากตัวจังหวัดชัยภูมิ ๕๔ กิโลเมตร ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำการเกษตรกรรม เช่น การทำนา ทำไร่ เลี้ยงสัตว์ รับจ้างและค้าขายตามลำดับ ฐานะของประชากรค่อนข้างยากจน
ในปี พ.ศ.๒๕๓๒ ผู้ปกครองนักเรียนนำโดยนายกิ่ง ชัยบุรัมย์ ผู้ใหญ่บ้านได้ประสานกับทางราชการขอเปิดโรงเรียนรังงามวิทยา สาขาบ้านดอนเปล้า เปิดสอนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ – ๔ โดยมีผู้บริจาคที่ดินให้สร้างอาคารเรียนชั่วคราว คือ
๑. นายช้อย ชัยบุรัมย์ บริจาคที่ดิน ๗ ไร่ ๑ งาน
๒. นายอัง หมอปะคำ บริจาคที่ดิน ๑ ไร่ ๒ งาน
๓. นายออด ภิรมจิตต์ บริจาคที่ดิน ๑ งาน
ในวันที่ ๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๓ เริ่มทำการเรียนการสอนจริง และวันที่ ๓๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๓ นายสมน้อย บุญมี อาจารย์ ๒ ระดับ ๕ ทำหน้าที่รักษาการในตำแหน่งครูใหญ่
ในวันที่ ๒๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๓๖ ได้รับการอนุมัติให้เปิดสอนเป็นเอกเทศ โดยมีนายสมน้อย บุญมี อาจารย์ ๒ ระดับ ๕ ทำหน้าที่รักษาการในตำแหน่งครูใหญ่
ปัจจุบัน เปิดทำการสอนตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาลถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖ โดยมี นางสาวโสภา โคตรสมบัติ รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน
๒. สภาพการจัดการศึกษาและโอกาสทางการศึกษา
โรงเรียนดอนเปล้าศึกษา จัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยจัดการศึกษาเป็น ๒ ระดับ คือ
๑. ระดับก่อนประถมศึกษา
๒. ระดับประถมศึกษา (ป.๑ – ๖)
โดยจัดให้บุคคลมีสิทธิและโอกาสเสมอภาคกันทั้งบุคคลปกติธรรมดา บุคคลที่มีความบกพร่อง และบุคคลที่มีความสามารถพิเศษ และไม่เสียค่าใช้จ่ายในการศึกษา เป็นการจัดการศึกษาเพื่อปวงชนตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ เน้นการจัดกิจกรรมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากประสบการณ์จริงให้มากที่สุดโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ ฝึกการปฏิบัติให้ทำได้ ทำเป็น คิดเป็น มีความเป็นไทยที่พัฒนาไปสู่สากล รวมทั้งการปลุกฝังคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมที่ดีงาม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตร